Charakterystyka techniczna ciągnika
Przeznaczeniem ciągnika jednoosiowego "Dzik" była praca w leśnictwie, rolnictwie, w transporcie bliskiego zasięgu oraz napęd maszyn stacjonarnych (ciągnik posiada wyjście przekaźnika obrotów, obroty są uzależnione od włączonego biegu, żeby go użyć konieczna jest odpowiednia przystawka). Możliwość współpracy ciągnika z zestawem narzędzi uprawowych, pozwala na wykonanie większości zabiegów agrotechnicznych, stosowanych w gospodarce rolnej i leśnej. Sprawę transportu rozwiązuje, przystosowana do współpracy z ciągnikiem, specjalna, jednoosiowa przyczepka.
1. Silnik.
1.1. Silnik S-82.
Silnik S-82 to lekki gaźnikowy, dwusuwowy silnik benzynowy chłodzony powietrzem. Z racji niskiej wagi i prostej budowy miał on szerokie zastosowanie zarówno w przemyśle jak i rolnictwie. Służył do napędu motopomp, prądnic oraz małych maszyn rolniczych, np. opryskiwaczy, opylaczy jak też małych maszyn stacjonarnych. Ten polskiej produkcji silnik, wytwarzany był przez Wytwórnię w Andrychowie (a poźniej przez WSM Bielsko).
1.2. Silnik WSM typ S-261.
Produkowane przez Wytwórnię Sprzętu Mechanicznego w Bielsku Białej, silniki gaźnikowe dwusuwowe WSM typu S-261 i ich pochodne miały bardzo wszechstronne zastosowanie. Przeznaczone one były do napędu jednoosiowych ciągników (ogrodniczych, rolniczych i leśnych), maszyn drogowych, szczotek mechanicznych, do napędu mechanizmów snopowiązałek, motopomp pożarniczych i przemysłowych, pomp szlamowych i samozasysających, do napędu łodzi, maszyn budowlanych i rolniczych.
Ze względu na swą lekkość silniki S-261 nadawały się do agregatów przenośnych dla prac awaryjnych, gdy nie była przewidziana praca ciągła i nie wymagane było stosowanie cięższego i droższego silnika wysokoprężnego.
Do zalet silników dwusuwowych WSM typu S-261 należą:
- prosta budowa, łatwa obsługa i konserwacja, niezawodne działanie i smarowanie, duża żywotność oraz nieskomplikowana i tania naprawa;
- silna lecz lekka obudowa, umożliwiająca stosowanie także w małych agregatach przenośnych;
- chłodzeniem powietrzem za pomocą dmuchawy na kołem zamachowym;
- łatwy rozruch przy każdej temperaturze zewnętrznej;
- zapłon od iskrownika wbudowanego w kole zamachowym;
- możliwość oświetlenia żarówka 25W przy napięciu 6V, prądem wytwarzanym przez cewki wbudowane do iskrownika;
- wielka różnorodność zastosowania ewentualnie z różnymi przekładniami oraz sprzęgłami w zależności od potrzeb;
- regulator obrotów utrzymujący ilość obrotów silnika w granicach ± 5% od nominalnej ilości obrotów.
Typ S-261C (ciągnikowy) - przeznaczony był do napędu ciągników jednoosiowych.
1.3. Silnik WSM typ 160.
Konstrukcja silnika WSM typ 160 została opracowana przez WSM w Bielsku Białej na podstawie doświadczeń zebranych podczas wieloletniej produkcji i eksploatacji silników gaźnikowych typu S-261. Wprowadzone zmiany konstrukcyjne oraz zastosowanie wysokiej jakości materiałów i dokładność wykonania wydatnie wpłynęły na polepszenie osiągów silnika przy możliwie najmniejszych kosztach eksploatacyjnych oraz na dalszą poprawę jego niezawodności, trwałości i żywotności.
Silniki gaźnikowe, dwusuwowe WSM typ 160 produkowane w kilku odmianach miały wszechstronne zastosowanie.
Przeznaczone były do napędu: jednoosiowych ciągników (ogrodniczych, rolniczych, leśnych), wózków transportowych, maszyn rolniczych, pomp pożarniczych i przemysłowych, sprężarek, betoniarek, wyciągów budowlanych, przenośników taśmowych i innych maszyn budowlanych, opryskiwaczy itp.
Ze względu na mały ciężar i niewielkie gabaryty silnik typ 160 nadawał się do agregatów przenośnych.
Do zalet silników dwusuwowych WSM typu 160 należą:
- prosta budowa, łatwa obsługa i konserwacja, niezawodne działanie i smarowanie, duża żywotność oraz nieskomplikowana i tania naprawa;
- silna, zwarta i lekka obudowa zapewnia łatwość montażu silnika w różnych urządzeniach i małych agregatach przenośnych;
- chłodzeniem powietrzem za pomocą dmuchawy (wentylatora odśrodkowego) wykonanej jako całość z kołem zamachowym znacznie upraszcza konstrukcję i obsługę silnika;
- łatwy rozruch przy każdej temperaturze otoczenia;
- zapłon od iskrownika wbudowanego w obudowę dmuchawy. Dogodne zamontowanie przerywacza w aparacie zapłonowym i kondensatorów na zewnątrz podstawy iskrownika zapewnia łatwą obsługę i wymianę;
- możliwość zastosowania oświetlenia żarówka 25W przy napięciu 6V, prądem wytwarzanym przez cewki światła wbudowane do iskrownika;
- możliwość różnych zastosowań z różnym osprzętem i wyposażeniem;
- ogranicznik obrotów utrzymujący mniej więcej stałą liczbę obrotów silnika i zabezpieczający silnik przed rozbiegnięciem się.
Typy 02.160, 03.160, 09.160 stosowane były do napędu jednoosiowych ciągników (ogrodniczych, rolniczych, leśnych) i wózków transportowych.
1.4. Tabela przedstawiająca wybrane parametry silników.
Typ silnika | S-82 stosowany w ciągniku "Dzik-1" |
WSM typ S-261C stosowany w ciągniku "Dzik-2" |
WSM typ 03.160 stosowany w ciągniku "Dzik-21" |
Rodzaj silnika | gaźnikowy, niskoprężny, dwusuwowy | gaźnikowy, niskoprężny, dwusuwowy | gaźnikowy, niskoprężny, dwusuwowy |
Rodzaj zapłonu | iskrowy | iskrowy | iskrowy |
Rodzaj pracy | dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym | dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym | dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym |
Chłodzenie | powietrzem przy pomocy dmuchawy | powietrzem przy pomocy dmuchawy | powietrzem przy pomocy dmuchawy |
Smarowanie | górne - mieszanka olejowa 1:20 | mieszankowe, olejem silnikowym CPN, S17, Lux 13 lub Extra 15 ew. SAE 40-50 zmieszanym w stosunku 1:25 | mieszankowe, olejem silnikowym CPN, S17, Lux 13 lub Extra 15 ew. SAE 40-50 zmieszanym w stosunku 1:25 |
Moc znamionowa przy prędkości obrotowej 3000/min. | 8 KM | 9 KM | 11 KM |
Ilość cylindrów | 1 pionowy | 1 stojący | 1 stojący |
Średnica cylindra | ø 72 mm | ø 76 mm | ø 76 mm |
Skok tłoka | 85 mm | 82 mm | 82 mm |
Pojemność skokowa | 343cm 3 | 372cm 3 | 372cm 3 |
Stopień sprężania | 5,7 | 6,5 | 6,8 |
Maksymalny moment obrotowy | 2,17 kGm przy 2000 obr/min. | 2,4 kGm przy 2100 obr/min. | 2,55 kGm przy 2200 obr/min. |
Regulator | odśrodkowy, mechaniczny | odśrodkowy działający na przepustnicę gaźnika | odśrodkowy działający na przepustnicę gaźnika |
Rodzaj paliwa | mieszanka olejowo-benzynowa 1:20 | benzyna samochodowa LO-70 | benzyna samochodowa LO-70 |
Jednostkowe minimalne zużycie paliwa przy mocy znamionowej | 415 g/KMh | 340 +/- 5% g/KMh | 390 +/- 5% g/KMh |
Filtr powietrza | mokry, olejowy | mokry, olejowy | suchy z wkładem filtrującym papierowym, wymiennym |
Świeca zapłonowa | M18 x 1,5 wartość cieplna 175 wg skali Bosch'a | M18 x 1,5 wartość cieplna 175 wg skali Bosch'a | o wartości cieplnej 225 lub 240 wg skali Bosch'a z gwintem M18 x 1,5 |
Rozruch | ręczny, za pomocą dźwigni z wycinkiem koła zębatego | ręczny, rozrusznikiem dźwigniowym | ręczny, rozrusznikiem dźwigniowym |
Źródło prądu | b.d. | prądnica prądu zmiennego 6V/25W | prądnica prądu zmiennego 6V/25W |
Układ zapłonowy | iskrownik, umieszczony w kole zamachowym | iskrownik, wbudowany w koło zamachowe | iskrownik, wbudowany w koło zamachowe |
Gaźnik | poziomy, ø 26 typu Solex 26 UAHD (Jikov K62217) | BVF typ NS-261 lub Jikov typ 30 POH | Jikov typ 30 POH |
Ciężar suchego silnika | 45 kg | 47 kg | 47 kg |
Wymiary gabarytowe silnika: długość wysokość szerokość |
515 mm 545 mm 560 mm |
505 mm 540 mm 495 mm |
520 mm 565 mm 555 mm |
2. Podwozie.
2.1. Tabela przedstawiająca wybrane parametry ciągników.
Typ ciągnika | "Dzik-1" | "Dzik-2" | "Dzik-21" |
Sprzęgło | cierne, suche, dwutarczowe | dwutarczowe, typu suchego | dwutarczowe, typu suchego |
Skrzynia biegów | czterobiegowa w tym jeden bieg wsteczny | czterobiegowa w tym jeden bieg wsteczny | czterobiegowa w tym jeden bieg wsteczny |
Przekaźnik mocy | dwa wyprowadzenia wałka przekaźnika mocy - do przodu i do tyłu * | 2 wałki przekaźnikowe wyprowadzone jeden z przodu, drugi z tyłu ciągnika, o obrotach zależnych * | 2 wałki przekaźnikowe wyprowadzone jeden z przodu, drugi z tyłu ciągnika, o obrotach zależnych * |
Hamulec | hamulec ręczny działający na wałek przekaźnika | stożkowy, umieszczony na wałku atakującym, w kąpieli olejowej. Napęd hamulca ręczny, linką Boowden'a. | stożkowy, umieszczony na wałku atakującym, w kąpieli olejowej. Napęd hamulca ręczny, linką Boowden'a. |
Koło jezdne | opony 700 x 16". Ciągła regulacja rozstawu kół w granicach 580 - 950 mm | opony o profilu rolniczym 6,00-16". Ciągła regulacja rozstawu kół w granicach 640 - 940 mm | opony o profilu rolniczym 6,00-16". Ciągła regulacja rozstawu kół w granicach 640 - 940 mm |
Napęd kół jezdnych | przez przekładnie główna, mechanizm różnicowy z blokadą, ponadto możliwa jest blokada każdego koła oddzielnie | przez przekładnie główna, stożkową, mechanizm różnicowy, zwolnice włączane i wyłączane za pomocą sprzęgieł kłowych; równocześnie lub pojedynczo | przez przekładnie główna, stożkową, mechanizm różnicowy, zwolnice włączane i wyłączane za pomocą sprzęgieł kłowych; równocześnie lub pojedynczo |
Kierowanie | za pomocą kierownicy typu teleskopowego, która ma możliwość wysuwania i ustawiana w trzech kierunkach. Do wykonywania skrętów po małym łuku możliwość wykorzystania mechanizmu blokowania kół. | za pomocą ręcznego skręcania czepigu lub przez włączenie napędu na poszczególne półosie, przy zblokowanym mechanizmie różnicowym | za pomocą ręcznego skręcania czepigu lub przez włączenie napędu na poszczególne półosie, przy zblokowanym mechanizmie różnicowym |
Mocowanie narzędzi | b.d. | w uniwersalnym zaczepie narzędzi typu N1 | w uniwersalnym zaczepie narzędzi typu N1 |
Blokady | ciągnik posiada możliwość blokowania obu półosi równocześnie lub oddzielnie | ciągnik posiada możliwość blokowania obu półosi równocześnie lub oddzielnie | ciągnik posiada możliwość blokowania obu półosi równocześnie lub oddzielnie |
Instalacja elektryczna | prądnico-iskrownik | akumulator 6V-7Ah z pokrywą, sygnał BFSK - 6V, gniazdko wtyczkowe do podłączenia instalacji przyczepy | akumulator 6V-7Ah z pokrywą, sygnał a2.13.10.41 - 6V, gniazdko wtyczkowe do podłączenia instalacji przyczepy |
Wymiary i ciężar ciągnika | długość - b.d. szerokość - b.d. wysokość - b.d. prześwit - 300 mm promień skrętu - b.d. dopuszczalne pochylenie poprzeczne - b.d. ciężar własny - 300 kG ciężar roboczy - 400 kG |
długość - 2600 mm szerokość - 1100 mm wysokość - 1055 mm prześwit - 235 mm promień skrętu - 1340 mm dopuszczalne pochylenie poprzeczne - 30o ciężar własny - 362 kG ciężar roboczy - 502 kG |
długość - 2600 mm szerokość - 1100 mm wysokość - 1055 mm prześwit - 235 mm promień skrętu - 1340 mm dopuszczalne pochylenie poprzeczne - 30o ciężar własny - 362 kG ciężar roboczy - 502 kG |
Pojemność zbiornika paliwa | 12 litrów mieszanki | 12 litrów mieszanki | 18 litrów mieszanki |
Pojemność olejowa skrzyni biegów | b.d. | 7 - 8 litrów oleju | 7 - 8 litrów oleju |
Olej do skrzyni biegów lato | b.d. | olej przekładniowy PZ./SAE-90/ | olej przekładniowy HIPOL 15 |
Olej do skrzyni biegów zima | b.d. | olej przekładniowy S18./SAE-50/ | b.d. |
* - przedni wałek przekaźnikowy był opcjonalnie montowany na życzenie kupującego.
2.2. Dane trakcyjne poszczególnych przekładni ciągnika.
Przekładnia | Całkowite przełożenie | Prędkość maksymalna km/godz. | Siła uciągu w kg. | Obroty wałów przekaźnika mocy l/min. | ||||||||
"Dzik-1" | "Dzik-2" | "Dzik-21" | "Dzik-1" | "Dzik-2" | "Dzik-21" | "Dzik-1" | "Dzik-2" | "Dzik-21" | "Dzik-1" | "Dzik-2" | "Dzik-21" | |
I | b.d. | 131,2 | 131,2 | 2,6 | 2,94 | 2,94 | b.d. | 390 | 415 | 200 | 203 | 203 |
II | b.d. | 83 | 83 | 4,1 | 4,56 | 4,56 | b.d. | 350 | 370 | b.d. | 364 | 364 |
III | b.d. | 24,5 | 24,5 | 14 | 15,75 | 15,75 | b.d. | 200 | 212 | 1000 | 1090 | 1090 |
W | b.d. | 93,6 | 93,6 | 3 | 4,13 | 4,13 | b.d. | b.d. | b.d. | b.d. | 324 | 324 |